Drie maanden lang had ik een brok in mijn keel, lood in mijn schoenen, de tranen hoog en een hoofd vol met zorgen. Gedeelde smart is halve smart zeggen ze, maar verdriet en zorgen kunnen zich ook vermenigvuldigen, juist door het te delen. En als ik het zwart op wit zou zien staan en als iedereen goedbedoeld zou vragen hoe het ermee ging, dan kon ik niet meer ‘struisvogelen’. Dan zou ik mijn kop uit het zand moeten halen en met open ogen het lot tegemoet moeten gaan. En dat kon ik niet. Ik sloot er liever nog even mijn ogen voor.

Binne had al jaren een bultje bij haar melkklieren. Eerdere ervaringen leerden ons dat we bij zo’n klein bultje maar rustig af moesten wachten of het niet groeide. Zolang het niet groeide kon het niet zoveel kwaad. Maar in april voelde ik opeens wél een grote bult. En de dierenarts voelde meer. We besloten tot opereren. Eerst de ene kant die er het ergst aan toe was, daarna, als ze geheel hersteld was de andere kant. En zo ging ze in april gelijk onder het mes en ondanks de grote wond, herstelde ze opvallend snel. Het is zuur om een geheel herstelde hond opnieuw te laten opereren, maar eind juni, na onze vakantie, ging ze voor de tweede keer onder het mes. Een kleinere wond, maar deze keer ging het herstel minder snel. En toen de hechtingen eruit gingen, voelde de dierenarts aan de andere kant opnieuw wat. Maar even afwachten en hopen dat het niet groeit. Maar dat deed het wel. En zo werd ze eind juli opnieuw geopereerd. Deze keer herstelde ze weer snel, maar bij controle bleek dat er opnieuw iets groeide. En daarmee werd Binnes noodlot bevestigd. De dierenarts kon niets meer voor haar doen. Haar leven en hoe lang en van welke kwaliteit dat nog zou zijn, lag vanaf dat moment volledig in onze handen.

Ik sprak mensen die voor hetzelfde dilemma hadden gestaan. Meerdere mensen kozen gelijk voor de zachte dood, voor het lijden zou worden. Dat begrijp ik ook. Want beter wordt het niet en je weet niet wat er nog komt. Uitzaaiingen? Daar hadden we ook ervaring mee, bij Nuka zaaide dezelfde kankervorm zich uit door haar hele lijf, waaronder de hersenen. Maar in de longen zou ook kunnen. Ondertussen leek er met Binne niets aan de hand. Ze was nog volkomen haar eigen, vrolijke zelf. Ze rende nog, liep nog meer dan een uur, was mijn man zijn schaduw, at goed, speelde met de andere honden… Kan je zo’n hond dan laten gaan? Nee, dat konden we niet. En zolang zij zich nog duidelijk zo goed voelde, gingen we dat ook niet doen. En met deze beslissing belandden we in drie maanden van vreselijke onzekerheid. Hoe zou het gaan? Wanneer zou ze moeten gaan? Zouden we uiteindelijk samen de beslissing kunnen nemen? Of zou mijn man op zee zitten en zou ik de keuze moeten maken? En elke dag later was een dag dichter bij de dag dat ze er niet meer zou zijn. Ze zeggen: ‘Een mens lijdt het meest, aan het lijden wat hij vreest.’ En geloof me, dat is zo. Mensen die we het wel vertelden raadden ons aan nog zoveel mogelijk te genieten. Ik heb dat ook wel gezegd tegen mensen die hun huisdier zouden gaan verliezen: “Geniet er nog van, zolang het nog kan.” Ik weet nu dat ik dat nooit meer tegen iemand in dezelfde situatie zal zeggen. Want je kunt het niet. Weten dat je hond binnenkort dood gaat, maakt het onmogelijk ook maar ergens van te genieten. ‘Koester haar…’, dat is het enige wat je zou kunnen zeggen. Koester haar door je tranen, verdriet en zorgen heen.

En Binne? Binne leefde gewoon op een jaloersmakende manier in het moment zelf. De tumor groeide en groeide, tot een grote, harde klont in haar buik. Maar uitzaaien deed het niet. Ze liep wat wijdbeens, ze had hooguit wat ongemak. En voor alle zekerheid gaven we haar pijnstillers, want het zou een wonder zijn als ze geen pijn had. Maar alles deed ze met haar normale enthousiasme en vrolijkheid. En mijn zorgen, mijn verstikkend gevoel van paniek, mijn slapeloze nachten groeiden net zo hard als de tumor zelf, die zo strak onder de huid zat, dat de huid beschadigd raakte. Een operatiewond heelt met goede zorgen snel. Maar dit zou nooit meer helen, het zou alleen maar erger worden.
Een duivels dilemma. Moet je een hond die nog over het tuinhek springt, die nog zichtbaar gelukkig is, die nog met smaak eet en nog steeds met je mee wil, moet je zo’n hond laten gaan? Maar de wond aan haar buik werd erger.  Er kwamen kleedjes en handdoeken op de hondenkussens, op de bank, op het bed om het wondvocht op te vangen. Luchtverfrissers, etherische olie. Maar we konden onmogelijk verdoezelen dat de geur van haar komend afscheid overal in huis hing. Hoe harder ik sprayde, hoe harder de dood haar adem door de kamer joeg.
Mette en Malle werden stiller. Ze voelden het. En af en toe was er een moment waarop ik zag dat Binne moe begon te worden. Maar nog steeds liep ze een uur moeiteloos mee en mochten we dan…? Moesten we dan…?

En dan is het maandagochtend, 29 november. Binne ligt volkomen ontspannen op haar rug. We kijken beiden naar haar buik, al durven we het eigenlijk niet. We kijken elkaar aan en dan weten we dat we nog maar een ding kunnen doen. Mijn man belt de dierenarts, daarna ontbijten we. Binne wil haar brokjes niet, maar likt zoals altijd de laatste Brinta uit mijn kom. Daarna gaat ze met mijn man en Mette en Malle nog een uur naar het bos. We drinken koffie en ze likt het melkschuim uit mijn mok, zoals ze dat altijd deed. Als de dierenarts komt lopen drie enthousiaste honden om haar heen. ‘Nee het wordt geen feestje, niet vandaag…’
Een half uurtje later is er rustig een einde gekomen aan een tienjarig, maar in onze ogen veel te kort hondenleven. Een prachtig hondenleven, dat wel. Vanaf het moment dat ik haar bij haar geboorte opving, tot het moment dat we haar tussen ons in lieten gaan.

Vanaf haar geboorte had ze haar eigen liedje: ‘ Binne in mijn hart, Binne in mijn ziel’. En daar zal ze voor altijd blijven. En geloof het of niet, op het moment dat ik eindelijk de moed verzameld heb om dit te typen, deze tekst, die ongeveer uit mijn tenen moet komen, hoor ik op de radio Marco Borsato een ander nummer zingen.

‘Stop de tijd’.

Hadden we dat maar gekund…

Nienke Meijvogel-Blom (hieronder op de foto) is ‘stukjesschrijver’, zeemansvrouw en hondenliefhebber. Ze woont samen met Samojeed Malle en IJslandse hond Mette op Terschelling, waar ze genoeg inspiratie opdoet om voor ons elke maand opnieuw een hondencolumn te schrijven.